Het is wat mij betreft een van de fijnste steden van Frankrijk: La Rochelle. In 2000 verbleef ik er al eens twee weken voor een talencursus en sindsdien heeft het een plek in mijn hart veroverd. Daarom keerden we er onlangs weer eens terug, tijdens ons verblijf in de Charente-Maritime. We kwamen er zelfs drie keer, want een dag is niet genoeg om alle hoogtepunten van deze bijzondere havenstad te ontdekken.
Je leest op deze pagina over:
Streektips
Zelf een bezoek aan La Rochelle brengen? Misschien heb je dan wat aan deze tips!
Geschiedenis van La Rochelle
Wanneer je La Rochelle van bovenaf bekijkt, ontdek je nog steeds de contouren van de stad zoals die in de tweede helft van de middeleeuwen ontstond. Het meest herkenbaar zijn de stadswallen aan de westkant, die er nog vrijwel precies zo uitzien als in de begindagen. Rond de tiende eeuw lag er op deze plek slechts een eenvoudig vissersdorp rondom een kleine baai. In de twaalfde eeuw maakte de hertog van Aquitaine er een vrijhaven van en al snel groeide het uit tot de belangrijkste haven van de Atlantische Kust. Tot de handelswaar die er verscheept werd behoorde vooral veel wijn en zout, het laatste afkomstig van de ontelbare zoutpannen in de regio, van de Vendée tot aan de Gironde.
De stad kreeg vanaf de zestiende eeuw met name bekendheid omdat het een bolwerk werd van protestantisme. Zo wordt het ook wel eens gezien als het Genève van West-Frankrijk. Dat leverde geregeld strijd op met het centrale Katholieke gezag in Parijs. In 1573 volgde een belegering die niets uithaalde, waarna er een periode van relatieve rust aanbrak en de stad nog verder bloeide. Zo’n vijftig jaar later was het echter opnieuw raak en na een omsingeling van maar liefst veertien maanden en de hongerdood van meer dan vijfentwintigduizend inwoners gaven de plaatselijke autoriteiten zich over aan het leger van Louis XIII. Veel van de overgebleven protestanten vluchten in de daaropvolgende jaren weg, onder meer naar Nederland en de Nieuwe Wereld. Het was de handel die de stad uit het slop trok, tot aan de achttiende eeuw. De komst van de diepzeehaven La Pallice, net buiten La Rochelle, gaf de handel weer een nieuwe impuls na de Napoleontische periode en de daaropvolgende oorlogen en conflicten met Duitsland en Engeland. In de twintigste eeuw leefde de stad op door de komst van het toerisme en de grootste jachthaven van Europa, bij het stadsdeel Les Minimes. Tegenwoordig is het een levendige stad met een gezellig centrum waar je tal van historische plekken kunt ontdekken.
Een wandeling door La Rochelle
Die plekken laten zich het best te voet verkennen. Wij maakten op twee verschillende dagen een wandeling door La Rochelle, voor het gemak heb ik deze samengevoegd tot een lange wandeling van een uur of drie, waarmee je langs de belangrijkste bezienswaardigheden van het centrum komt.
We parkeren onze auto bij ieder bezoek op (betaalde) parking de l’Encan, naast de voormalige visafslag – Encan – tegenwoordig een evenementenlocatie. In het verlengde van die parkeerplaats ligt bij het Musée Maritime ook nog een kleine gratis parkeerplaats, hier is echter slechts een keer plek voor onze auto en de rest van de keren is het er volle bak.
We steken de loopbrug aan de zuidwestkant van het Aquarium van La Rochelle over en gaan noordwaarts over een ophaalbrug. Nu kom je bij het oudste gedeelte van de stad, de oude haven, die afgesloten wordt door twee eeuwenoude torens, de Tour de la Chaîne en de Tour Saint-Nicolas. In vroeger tijden hing er hier een ijzeren ketting waarmee de haven dagelijks werd afgesloten. Net als de Tour de la Lanterne zijn beide torens te bezoeken, er is een combinatieticket waarmee je toegang hebt tot alledrie. Wij besluiten dat deze keer over te slaan, omdat er nog genoeg andere dingen in de stad te zien zijn. Daarom lopen we verder via de kade. Direct rechts zie je een van de twee vuurtorens die navigatie over het nauwe kanaal vanaf de zee tot aan de haven mogelijk maakte. Verderop, tussen de huizen aan de kade, staat nog een hogere. De stuurmannen van de boten die de haven binnen wilden varen, moesten de twee vuurtorens in een lijn achter elkaar houden om veilig de haven binnen te komen.
Markt
Via de Quai Maubec lopen we verder naar de Rue Saint-Louis. Voor de Chapelle des Dames Blanches vind je op de stoep nog funderingen van een van de oude torens van de stad. Aan de rechterkant van de Rue Saint-Louis valt het oog al snel op de Porte Maubec, die nog wel redelijk compleet bewaard is gebleven. Je kunt hier even naar binnen lopen, tegenwoordig vinden er exposities plaats. De poort maakt deel uit van de verdedigingslinie die eind zestiende eeuw werd aangelegd. Iets verderop kom je ook nog langs de Porte Royale, een neoklassiek gebouw, een waardige entrée voor de koning op de weg vanuit Parijs. Als je vanaf hier westwaarts het oude centrum weer induikt, kom je uit bij Les Halles, de markthal. Op de ochtenden van de woensdagen en zaterdagen vullen ook de straten rondom de markthal zich met kraampjes en een gezellige drukte. Een goede reden om juist op een van die marktdagen je wandeling door de stad te plannen.
Stadspark
Loop verder naar de Rue Alcide d’Orbigny voor een bezoek aan een rustpunt in de drukke stad, de Jardin des Plantes. Deze tuin ligt naast het Muséum d’Histoire naturelle. Houd je van stadsparken, dan is er in La Rochelle nog veel meer te beleven. Wandel via de Rue Albert 1er, met aan het eind mooie arcades, en de Rue Rambaud naar de westkant van het centrum. In de middeleeuwen werd een groot deel van La Rochelle omringd en beschermd door moerassen. Aan de kant van de stad verrezen al snel verdedigingswallen, en een band van een paar honderd meter bleef hier in de loop der tijd vrij van bebouwing. Tegenwoordig is dit een langgerekt stadspark, waar het heerlijk rustig bijkomen is van een wandeling door het centrum. Er zijn volop mogelijkheden voor de kinderen om even uit te razen, er zijn bankjes om uit te rusten, en als wij er zijn beginnen juist de bloesembomen hun mooie kleuren te tonen. Aan de zuidkant van dit Parc Charruyer ligt ook nog een kleine dierentuin die kosteloos te bezoeken is.
Arcades
Nog iets verder lopen en je komt bij het kleine stadsstrand, Plage de la Concurrence. Wandel vervolgens naar de Tour de la Lanterne en ga noordwaarts via de Rue Réaumur tot je bij de Rue Chef de Ville komt. Aan de Rue de l’Escale vind je enkele van de mooiste voorbeelden van arcades. Deze vind je door heel het centrum heen, ze dienden in de zestiende en zeventiende eeuw voor handelaars om hun waar uit te stallen, beschermd tegen slecht weer. Onder de bogen van de Rue de l’Escale is de straat deels geplaveid met ronde stenen, die zijn naar verluidt meegenomen door zeelui vanuit alle hoeken van de wereld. als ballast wanneer hun schepen na een succesvolle verkoop leeg terugvoeren.
Stadhuis
Wandel in noordelijke richting naar de kathedraal van La Rochelle. De achttiende-eeuwse Cathédrale Saint-Louis, gebouwd op de restanten van een eerdere kerk, werd nooit volgens de originele plannen afgebouwd. Opmerkelijk zijn onder meer de schilderingen, glas-in-loodramen die verwijzen naar de maritieme geschiedenis van La Rochelle, en grafstenen uit de twaalfde eeuw die hier tijdens opgravingen zijn gevonden. Nog opmerkelijker is de vijftiende-eeuwse klokkentoren van de eerdere kerk. Toen de protestantse inwoners aangevallen werden, moesten veel kerken eraan geloven omdat de stenen gebruikt konden worden voor verdedigingswerken. De kerktoren kon destijds echter goed dienstdoen als uitkijktoren, zodat deze bewaard bleef.
Via de Rue Dupaty bereik je het bijzondere stadhuis van La Rochelle. Bijzonder, want het gaat om het oudste stadhuis van Frankrijk dat nog steeds als zodanig in gebruik is. Al in de dertiende eeuw vestigde het bestuur van de stad zich op deze plek. Het huidige gebouw is een mengeling van stijlen, met name uit de gotiek en de renaissancetijd. In 2013 werd een deel van het gebouw getroffen door brand, een grote restauratie kon de belangrijkste getroffen gedeeltes weer in oude glorie herstellen. Neem zeker een kijkje op de binnenplaats om de monumentale eretrap te bekijken, de zestiende-eeuwse galerij en de beeldhouwwerken aan de gevel.
Over gevels gesproken: de binnenstad van La Rochelle heeft ook enkele mooie vakwerkhuizen. Bijzonder hierbij is dat het hout bedekt is onder een laag leistenen. Dit werd gedaan om de werking van het zout dat met de wind van zee wordt meegevoerd tegen te gaan, zodat het hout in goede conditie blijft.
IJsje
Ga over de Rue Bletterie en de Rue du Temple naar de Grosse Horloge. Dit herkenbare gebouw domineert de oude haven. Het gaat om een klokkentoren die vroeger onderdeel uitmaakte van de muren die de haven van de binnenstad scheidden. Als je er onderdoor loopt, kom je uit op de sfeervolle kades, bezaaid met terrasjes. Een leuke plek voor een afsluitend drankje na een stadswandeling, of neem een ijsje bij Ernest le Glacier, met verrassende smaken als Cannelé de Bordeaux.
Musée Maritime
La Rochelle heeft meerdere musea die de moeite waard zijn. Een daarvan is het Musée Maritime, aan de zuidkant van het centrum. Hier krijg je aan de hand van een expositie een overzicht van de geschiedenis van de haven van La Rochelle. Zo zie je maquettes van de havens en van boten die hier aanmeerden en kom je meer te weten over de verdedigingswerken die er in de loop der tijd verrezen. Hoogtepunt van het museum is dat je ook een blik kunt werpen op enkele museumschepen die hier voor anker liggen. Een daarvan is het meteorologische onderzoeksschip France I, dat hier sinds 1988 te zien is. Je kunt erdoorheen lopen en ontdekt zo hoe het leven aan boord van zo’n schip zich voltrok. Bovenop het schip is een klein restaurant, dat ook zonder bezichtiging en buiten de openingstijden van het museum te bezoeken is. Trek voor een bezoek aan dit museum minimaal twee uur uit, om zowel de expositie op de kade als de schepen goed te kunnen bekijken.
Aquarium de la Rochelle
Door diverse van onze Instagram-volgers werden we ook getipt om een bezoek aan het aquarium van La Rochelle te brengen. Dit is het op twee na grootste aquarium van Frankrijk, met meer dan twaalfduizend zeedieren van zeshonderd soorten in ruim tachtig aquaria. Het grootste aquarium huisvest enkele haaien, verder vind je er dieren vanuit heel de wereld. Natuurlijk ontbreekt ook de plaatselijke fauna uit de zee er niet, een van de zalen laat je kennismaken met wat er allemaal aan de kust van de Charente-Maritime rondzwemt. Het aquarium zet zich ook in voor natuurbescherming en is de opvangplek voor schildpadden die gewond of verzwakt op de Franse Atlantische kust aanspoelen. Je kunt gerust een dagdeel (ochtend of middag) in het museum doorbrengen om alle aquaria te bekijken.
Eettip
Voor een heerlijke lunch of diner kun je op veel plekken in La Rochelle terecht. De tentjes aan de kades van de oude haven zijn wat toeristisch, maar loop je een zijstraatje in dan kom je al snel bij meer authentieke eetgelegenheden uit. Ook is La Rochelle een broedplaats van bijzondere initiatieven op culinair vlak. Zo aten wij er bij La Fabuleuse Cantine, een antiverspillingsrestaurant direct tegenover het Maritiem Museum. Leuk, lekker en weer eens wat anders dan de traditionele Franse keuken.
